Transplantacja komórek krwiotwórczych (HSCT)

Transplantacja komórek krwiotwórczych, inaczej hematopoetycznych (ang. hematopoietic stem cell transplantation, HSCT) to procedura polegająca na wprowadzeniu do organizmu pacjenta, u którego wcześniej doszło do zniszczenia układu krwiotwórczego, własnych (w przeszczepieniach autologicznych) lub obcych  (w przeszczepieniach allogenicznych) komórek krwiotwórczych, z których następnie rekonstruuje się cały układ krwiotwórczy i immunologiczny. W kolejnych częściach tego informatora wyjaśnione zostaną podstawy procedury.

Przeszczepienie szpiku kostnego jest w tej chwili standardową terapią, mającą jednak charakter terapii wysokospecjalistycznej. Służy do leczenia takich chorób jak: białaczki, chłoniaki, anemie aplastyczne, zespoły braku odporności, niektóre guzy lite. Metoda ta jest stosowana w medycynie od roku 1968.

Ponieważ obecnie mówi się o przeszczepianiu komórek krwiotwórczych (bez znaczenia, czy pochodzą ze szpiku, czy z krwi obwodowej lub pępowinowej), najbardziej poprawna jest właśnie ta nazwa, a dla ułatwienia posługiwać będziemy się angelskim skrótem HSCT. Niemniej w skócie często nadal używa się nazwy transplantacja szpiku kostnego (TSK) lub przeszczep szpiku kostnego. Należy jednak zaznaczyć, że z fachowego punktu widzenia właściwa jest nazwa "przeszczepienie" a nie "przeszczep".

Procedura przeszczepienia obejmuje pobranie komórek krwiotwórczych, ich preparatykę i przechowanie oraz przetoczenie ich pacjentowi. Jest to zatem skomplikowany proces, niekiedy rozciągający się na tygodnie lub miesiące. W kolejnych częściach informatora opisane zostaną kolejne części procedury. 

Pacjentem znajdującym się w oddziale TSK zajmują się odpowiednio wykwalifikowani lekarze, pielęgniarki, salowe, dietetyczka, nauczycielki, psycholog, pracownik socjalny oraz kapłan. Dodatkowo, w razie potrzeby, pomocą służą chirurg, radiolog, laryngolog, okulista, farmakolog i inne osoby odpowiedzialne za opiekę nad pacjentem w szpitalu.